UNDP Türkiye: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği’nin hazırladığı Yeni Ufuklar Programı ile birlikteyiz. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü bu hafta kutlanıyor. Bu bölümde, öncü ve girişimci bir kadının hikâyesini dinleyeceğiz. Cevahir Asuman Yazmacı, Şanlıurfa’da yaşıyor. Turizm sektöründe bir girişimci olarak çalışan Asuman Yazmacı, UNDP’nin Anadolu Efes ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yürüttüğü Gelecek Turizmde’nin desteklediği ‘Dünyanın En Eski Tapınağı Göbeklitepe’de Taş İşçiliği’ projesinde de yer almıştı. Şu an bir restoran işleten Asuman Yazmacı hem girişimci olarak hem de sosyal bir aktivist olarak yaşadığı zorlukları ve mutlulukları bizimle paylaştı. Bulunduğu şehirde bir şeyleri değiştirmek için çalışan ve katkı sağlayan Asuman Hanım neden bunun için harekete geçtiğini ve kendisini neyin teşvik ettiğini şöyle anlatıyor:

Asuman Yazmacı: Ben 2005 yılı Şubat ayında İstanbuldan gelen bir grup arkadaşımı yemeğe götürmüştüm. Daha önce işlettiğim mekân öğretmen evi tarafından işletiliyordu. Yine restoran hizmeti veriyorlardı. Orada yediğim kötü yemek, aldığım kötü hizmet aslında Cevahir’in doğmasına neden oldu. Her şey çok kötüyken işletme müdürüne, “Ya ben arkadaşlarıma çok mahçup oldum. Urfa’nın da en iyi mekanına getirdim onları özellikle. Niçin böyle bu kadar kötü?” dediğimde, “İşinize gelirse hanfendi” dedi bana. O da benim işime gelmedi açıkçası. Yani verdiği cevap benim içimdeki girişimci ruhu açığa çıkarmıştı belki de ve gittiğim her yerde mekân güzel hizmet kötü, yemek kötü, ama mekân yine güzel. Böyle hep bir kötü sonuçla çıkıyordum. Bu kötü sonucu yaşamamak ve yaşatmamak adına, onunda, “İşinize gelirse” cevabı içimdeki girişimci ruhu da açığa çıkarınca, “İşi ben yapabilirim ve bir farkındalık yaratmam lazım bu şehirde” dedim. Hem de aslında öncelikli hedefim de şuydu, şehirde kadınlara bakış farklı, hala feodal yapının izlerinin devam ettiği bölgelerde yaşıyoruz biz. Biraz da bu kadına bakışı değiştirmek ve öncü olmaktı hedefim.

UNDP Türkiye: Asuman Yazmacı’yı dinledik. Dünya Kadınlar Günü’nün bu seneki teması “Hedef 2030’a Kadar Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Harekete Geç”. Bu amaçla küresel olarak 2030 yılına kadar tüm sektörlerde ve tüm alanlarda tam toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak hedefleniyor. Bu hedefe ulaşmak için önemli çabaların gösterilmesi gereken alanlardan biri de girişimcilik. TÜİK verilerine göre Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre Türkiye genelinde işveren olarak çalışanlar içinde kadınların oranı %8, erkeklerin oranı ise %92. Bu alanda örnek bir mücadele veren Asuman Yazmacı’nın girişimci olarak çalışmalarına başlarken tereddüt ettiği, ya da onu endişelendiren bir konu oldu mu? Asuman Yazmacı’yı dinliyoruz:

Asuman Yazmacı: Valla işin açıkçası endişe ettiğim hiç bir konu olmadı bu işe girerken. Yani ben şuna inanıyordum, “İnanırsanız, başarırsınız.” Hiç bir konuda tereddüt etmeden girdim. Bir endişemde olmadı çalışma sürecinde. Yani belki çevredekilerin, yakın akrabalarımın da bu konuda endişeleri vardı. Mesela amcam bana şey demişti, “Ya başka bir sektör olsaydı keşke, hani zorlanacaksın bunda çünkü erkek egemen bir sektördesin.” Ona da şunu söylemiştim, “Ne zaman senden yardım istersem, o zaman bu konuyu konuşalım” diye. Allaha şükürler olsun bir sıkıntı da yaşamadım diyelim.

UNDP Türkiye: Girişimci olmasının yanı sıra Asuman Yazmacı aynı zamanda sivil toplumda çalışan bir aktivist. TOBB Kadın Girişmciler Kurulu’nda üst kurul üyesi ve Şanlıurfa Girişimci İş Kadınları Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı. Aynı zamanda Şanlıurfa’da 1894’ten bu yana ilk kez seçilmiş Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi ve ilk kadın yönetim kurulu üyesi. Asuman hanım sivil toplum alanında çalışmanın nasıl bir şey olduğunu ise şöyle anlatıyor:

Asuman Yazmacı: Ben sivil toplum alanında çalışmanın olumsuz yönleri olduğunu pek düşünmüyorum. Ancak olumlu yönlerini düşündüğümde, özellikle kadınların girişimci olurken her birinin sosyal girişimci olması gerektiğine inanıyorum, çünkü yapmış oldukları işleri sivil toplum işleriyle taçlandırmaları gerektiğini düşünüyorum. Ben yaklaşık 9 yıldır sivil toplum çalışmalarının içindeyim. Az önce de bahsettim şu an Şanlıurfa Girişimci İşkadınları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı’yım, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu üst kurul üyesiyim, Ticaet Kurulu’nda Meclis üyesiyim ve bu çalışmaların içinde olduğum süreçte hem kadınlar için hem kadınlar için bir şeyler yapılması gerektiğini gördüm. Yani beraberce üretmenin ve güç birliği yapmanın ne kadar önemli olduğnu kavradım bu süreçte ve böylelikle de verdiğimden fazlasını aldığımı düşünüyorum. Bu sivil toplum kuruluşlarına zaman ayırıyorsunuz, ama şu da bir gerçek olağanüstü dostluklar oluyor ve ben gerçekten de olağanüstü dostluklar kazandım. Nereden bakarsanız bakın, sivil toplum çalışmaları insanı her zaman mutlu ediyor, seni zenginleştiriyor ve ben bunu bir sivil toplumcu olarak yaşayarak öğrendim. Ve samimiyetle inanıyorum ki siz içinde yaşadığınız toplumda birileri için bir şeyleri ileri taşıdığınızda, mutlaka  sizinde yaşam kaliteniz artıyor bu minvalde. Çünkü toplum geliştiğinde, siz de gelişen toplumun içinde daha iyi bir hayata kavuşuyorsunuz doğal olarak.

UNDP Türkiye: Asuman Yazmacı sivil toplumda başarılı bir aktivist olmak için gereken üç temel yeteneğin şunlar olduğunu belirtiyor:

Asuman Yazmacı: Yani burada bence başarılı olmak istiyorsanız; samimi, kararlı ve heyecanlı olmak zorundasınız. Kararlı olmak zorundasınız. Böylelikle bence başarılı olunuyor sivil toplum yönlerinde.Yani ben kendi yaşamımda bunları yaşadım. Net olmalısınız, kararlı ve heyecanlı olmalısınız. Bunların üçünü yaptığınızda başarılı olmamanız için hiçbir sebep yok kanımca.

UNDP Türkiye: Asuman hanım sihirli bir değneği olsaydı, bulunduğu şehirde neleri değiştirmek istediğini şöyle anlatıyor:

Asuman Yazmacı: Vallahi, şehirde en çok değiştirmek istediğim insanların bakış açılarını değiştirmek olurdu. Hayata biraz daha farklı, biraz daha vizyonel, daha geniş bakmalarını isterim insanların. Ve özellikle kadınlarda da bunu çok yoğun olarak görüyorum, özellikle sivil toplum kuruluşlarında da yaşıyorum, iş hayatında da görüyorum. Özellikle kadınların bu hırslarından vazgeçmelerini isterdim.

UNDP Türkiye: Asuman Yazmacı’yı dinledik. Peki, Asuman hanımın bir ilham kaynağı var mı ve bu kişi hayatını nasıl etkiledi?

Asuman Yazmacı: Ben hep kendimi ilham kaynağı olarak aldığım bir şahıs olmadı. Fakat annem benim için çok önemli, kişiliğimi de öncelikle anneme ve teyzeme borçluyum. Annemi çok erken yaşta kaybettim. 32 yaşında vefat etti ’84 yılında, ben 10 yaşındaydım.  Ama 32 yıl oldu. Varlığını hep hep ensemde hissettiğim kişidir. Yaptığım her şeyde, aldığım her kararda ‘’O olsaydı ne isterdi? ‘’ sorusunu sorup o yönde kararlar almaya çalıştım. Bir tek annem diyebilirim.

UNDP Türkiye: Asuman Yazmacı, kendisi gibi aktivist olmak isteyenlere şu tavsiyeleri veriyor:

Asuman Yazmacı: Özellikle ben kadınların, daha doğrusu ben öfke ve kızgınlık biriktirmeyenlerin, yol aldığını görüyorum. Bu nedenle; özellikle girişimcilere, kadınlara tavsiyem şudur: Dik durup eğilmeyen, kararlı, cesur ve sebatkar olmaları gerektiğini... Bunun sonucunda da teslimiyetçi yolla mutlaka başarılı olacaklarını düşünüyorum. Çünkü eğer inancınız ve hedefiniz varsa, hayallerinizden vazgeçmiyorsanız her şey mümkündür diyorum.

UNDP Türkiye: Cevahir Asuman Yazmacı’nın bu sözleriyle Yeni Ufuklar’ın bu haftalık da sonuna gelmiş oluyoruz. Bu bölümde, yaşadığı bölgede öncü ve girişimci bir kadının hikâyesini dinledik. Programı İstanbul’da Yodiviki stüdyosunda hazırladık. Programımıza İstanbul’da FM bandında ve internette Açık Radyo’dan, yayın ağımızdaki üniversite radyolarından ve podcast formatında iTunes, Soundcloud, TuneIn, Pure Connect, Yodiviki, Audioboo ve TTNET Müzik üzerinden, ayrıca http://tr.undp.org adresi üzerinden ulaşabilirsiniz. Sosyal medya üzerinde kullanıcı adımız undpturkiye. Tekrar görüşmek dileğiyle, hoşçakalın.