Yeni Ufuklar'da ara
PODCAST 150
Güneydoğu Anadolu Bölgesi için Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme

Sadrettin Karahocagil, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı

UNDP Türkiye: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği’nin hazırladığı Yeni Ufuklar Programı ile yeniden birlikteyiz. Bu bölümde, şu günlerde hazırlıkları devam eden Güneydoğu Anadolu Bölgesi için Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi hakkında konuşacağız. Bu gündem 2016-2023 yılları arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kalkınma çalışmalarını yönlendirecek. Geçtiğimiz günlerde bu gündem için öncelikli ihtiyaçların ve fırsatların değerlendirilmesi; kısa-orta vadeli muhtemel müdahale alanların belirlenmesi ve önceliklendirilmesini amaçlayan bir çalıştay düzenledi. Çalıştay sırasında konuştuğumuz Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil hazırlanan bu gündemin neden önemli olduğunu şöyle anlatıyor:

Sadrettin Karahocagil: Böyle bir çalışma hem bölge için hem ülkemiz için hem de özellikle bizim kendi gelecek çalışmalarımız için çok önemli. Rekabet gündemi çok iyi bir çalışma. Zamana göre oldukça vizyonel bir çalışma. 2000’lerin başında hazırlanmaya başlanmış. 2007’de finalize edilmiş ve uygulamaya konmuş. Rekabet gündemi aslında bölgesel kalkınma açısından da literatüre girebilecek seviyede örnek bir proje. Bu proje çerçevesinde sürdürdüğümüz çalışmalar aslında 2015 sonu itibariyle bitiyordu. Tabii rekabet gündeminin bir diğer şansı da hemen arkasından yürülüğe sokulan GAP Eylem Planı. 2008-2012. Bu eylem planıyla rekabet gündeminin kapasite rekabet kapasitesini arttırma projeleri çerçevesinde epey bir uygulama yapıldı. Yani hem rekabet gündemi hem eylem planı birbirini destekleyen, birbirini finanse eden, birbirinin değerini daha arttıran projelerdir. Şimdi 2. Eylem Planı devreye sokuldu, biliyorsunuz uygulamada şuanda 2014-2018. Bu çerçevede biz de rekabet gündemini tekrarlaya elden geçirelim. Yeni gelişmelere göre bölgenin yeni oluşan potansiyellerine göre, ortama göre bir tekrar elden geçirelim ve bu eylem planı çerçevesinde ve 2023’e kadar uygulanacak şekilde tekrar düzenleyelim istedik.

UNDP Türkiye: GAP Bölge Kalkınma İdaresi ve UNDP işbirliğiyle GAP Bölgesi’nin orta vadeli sosyo ekonomik gelişimine yön vermek amacıyla GAP Bölgesi için 2007-2015 yıllarını kapsayan Rekabet Gündemi geliştirilmişti. Bu Rekabet Gündeminin ulusal, bölgesel ve sektörel planlar dikkate alınarak güncellenmesi amacıyla yapılan çalıştayda GAP Bölgesi’nde Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi için stratejik çerçevenin geliştirilmesi, 2016-2023 dönemine ilişkin sektörel ve/veya tematik bazda öncelikli müdahale alanlarının belirlenmesi, Suriye krizinin GAP Bölgesi üzerinde sosyo-ekonomik ve mekânsal etkilerinin azaltılmasına yönelik ihtiyaçların ve muhtemel müdahale alanlarının belirlenmesi ve önceliklendirilmesi yapıldı. Sadrettin Karahocagil gündem hazırlanırken dikkate alınacakları şöyle anlatıyor:

Sadrettin Karahocagil: Tabii bölge, Türkiye, dünya olduğu gibi durmuyor. Her zaman her şey değişiyor. Bölgenin değişen şartlarını göz önüne alacağız. Ve özellikle de Suriye krizi üzerinde çalışacağız. Suriye krizinin çok etkisi var. Bunlardan belki biri de özellikle kriz sonrası ne yapılacağı. Çünkü kriz sonrasında dönecekler belki dönecek ama dönmeyecekler de var. Bunların hem kendilerini mutlu hissetmelerini sağlayacak bir ortam yaratmamız lazım hem de ekonomiye ve sosyal hayata katkıda bulunmalarını sağlamamız lazım. Yani hem kriz süresince hem kriz sonrasında ne yapmamız gerektiğini bu çerçevede ele almış olacağız. Ayrıca tabi gene bölgede yükselen bir tansiyon var. Bu tansiyon çerçevesinde bu süreçte ve sonrasında gene ne yapmamız gerektiğini, nasıl yapmamız gerektiği konusunda da bölgedeki uzmanlara danışmak istedik.

UNDP Türkiye: Sadrettin Karahocagil, GAP Bölgesi için hazırlanan Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi’nin nasıl bir bakış açısı geliştirileceğinden ise şöyle bahsediyor:

Sadrettin Karahocagil: Rekabet gündemini ele alırken bir taraftan da gerçekten kapsayıcı bir bakış geliştireceğiz. Sürdürülebilirlik mantığını oturtacağız. Ve bu dayanıklılık problemine el atacağız. Zaten bölge gerçekten dayanaklı bir anlamda kalkınma da. Çünkü bunca krize, sıkıntıya rağmen kalkınması devam ediyor. Bölge kalkınma, bölge hem refah seviyesi yükseliyor hem gelir seviyeleri yükseliyor insanların. Hem de gelirde adaletsizlik gini kat sayısı düşüyor. Yani bu açıdan bakıldığında bölgenin bir dayanıklılığı var. Önce bu dayanıklığının sebeplerini öğreneceğiz. Ve bunu arttırmak için hangi tedbirleri almamız gerektiğini arayacağız burada. Arama toplantısının bir özelliği de gerçekten bölgenin katılımının, bölgedeki uzmanların, kamu kurum ve kuruluşlarının, sivil toplum örgütlerinin, yarı kamu kuruluşlarının hepsinin ilgilerinin yüksek olması gerçekten o da çok bizi mutlu etti. Böylece bölgenin güvenliğini sağlayan bir idare olarak bölgenin gerçekten önümüzdeki yıllarını, bu çerçevede doğacak sorunları ve bu sorunlar için üretilmesi gereken tedbirleri, müdahale alanlarını görmüş olacağız hep beraber inşallah.

UNDP Türkiye: Sadrettin Karahocagil’i dinledik.“GAP Bölgesi için Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi”nin vizyonu, öncelikli müdahale alanları, kurumsal rol ve sorumlulukları ve öncelikli eylemleri/proje demetleri devam eden istişarelerle belirleniyor. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil bu gündemde en öncelikli olarak görmek istediği alanı şöyle anlatıyor:

Sadrettin Karahocagil: Aslında biraz daha kapsayıcılığımızı arttırmamız lazım. Aslında rekabet gündemi çok da şeyini yitirmiş değil. Yani gene bölgenin rekabet kapasitesinin yüksek olduğu alanlar; yenilenebilir enerji, organik tarım bunlar çok önemli alanlar. Turizmde belki sıkıntılarımız var ama geçici bunlar mutlaka. Turizmde çok ciddi bir ivme yakalamıştı bölge. Bu ivmenin kriz sonraları, krizler sonrasında devam edeceğini düşünüyoruz. Bu çerçevede bir tanıtım ve markalaşma projemizde var ayrıca. Ayrıca belki yeni doğan alanlara bakmamız lazım. Yani biraz daha yenilikçilik tarafını güçlendirmemiz lazım. Bu çerçevede bölgeyi yani hem ilk rekabet gündeminde oluşan alanlarda yenilikçilik ama bir taraftan da bütün bölgenin güçlü olduğu bütün sektörlerde yenilikçilik çünkü katma değeri yükseltmeden bir şey olmuyor açıkçası bunu görüyoruz. Katma değeri yüksek ürünler üretmemiz lazım. Biraz fikir satmamız lazım. Biraz bilgi satmamız lazım. O açıdan belki bu alanları görmek isterim ben. Ama genel olarak zaten bizim asıl burdaki şuandaki sosyal bir sıkıntımız var biliyorsunuz Suriye krizi. Özellikle bunu çok derinlikli olarak ele alacağız. Biz bu sorunun bir iki yıl içinde bitmeyeceğini düşünüyoruz. Belki kriz sona erse bile etkilerini devam ettirecek uzun yıllar. Çünkü gelmiş, yerleşmiş, oturmuş, kendini artık bu ülkeye ait hisseden insanlar oldukça fazla. Bunların elbette entegrasyonu, toplum entegrasyonu ve bunların katkılarının alınması önemli. Ben biraz da özellikle Suriyeliler için Suriye başlığının önemli olduğunu düşünüyorum.

UNDP Türkiye: GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil’in bu sözleriyle Yeni Ufuklar’ın bu haftalık da sonuna gelmiş oluyoruz. Bu bölümde, şu günlerde hazırlıkları devam eden Güneydoğu Anadolu Bölgesi için Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi hakkında konuştuk. Programı İstanbul’da Yodiviki stüdyosunda hazırladık. Programımıza İstanbul’da FM bandında ve internette Açık Radyo’dan, yayın ağımızdaki üniversite radyolarından ve podcast formatında iTunes, Soundcloud, TuneIn, Pure Connect, Yodiviki, Audioboo ve TTNET Müzik üzerinden, ayrıca http://tr.undp.org adresi üzerinden ulaşabilirsiniz. Sosyal medya üzerinde kullanıcı adımız undpturkiye. Tekrar görüşmek dileğiyle, hoşçakalın.