UNDP Türkiye: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği’nin hazırladığı Yeni Ufuklar Programı ile birlikteyiz. Bu bölümde, Suriye Krizinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Etkilerinin Azaltılması projesinden bahsedeceğiz. Proje Suriye sınırında bulunan ve toplam mültecilerin büyük bir kısmını ağırlayan Gaziantep ve Şanlıurfa’da uygulanıyor ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nin hizmet sağlama kapasitelerini güçlendirmeyi hedefliyor. Projenin Gaziantep’teki Saha Koordinatörü Filiz Hösükoğlu projenin endüstri ve hizmet sektörüne yönelik mesleki eğitimler bileşeninden şöyle bahsediyor:

Filiz Hösükoğlu: Bu projede paydaşlarımız, Gaziantep Sanayi Odası, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi. Onlarla Suriyelilere yönelik, ayrıca yerel halka yönelik mesleki eğitimler kurguladık. Bu mesleki eğitimleri kurgularken, çalışma dünyasının ihtiyacı olduğu alanları; ayrıca hem Büyükşehir Belediyesi hem Sanayi Odası ayağında onların da daha önce belirlediği alanları örtüştürdük ortak bir liste oluşturduk. Bu liste uyarınca; hem Büyükşehir’in Mesleki Eğitim Merkezleri’nde, Toplum Merkezileri’nde hem de inşaatı devam eden Sanayi Odası’nın okulunda Mesleki Eğitim Kompleksi’nin içinde mesleki eğitim kurslarına başlayacağız.

UNDP Türkiye: Filiz Hösükoğlu’nu dinledik. Projenin bu bileşeninde artan olanaklar ve istihdam imkânlarıyla yerelde geçimleri etkilenen toplulukların geçim kaynaklarının güçlendirilmesi hedefleniyor. Bu hedefle geçici koruma altındaki 3000 Suriyeliye yaşam becerileri ve dil eğitimi, 600 Suriyeliye sanayi sektörüne yönelik eğitimler ve 1200 Suriyeliye hizmet sektörüne yönelik eğitimler verilecek. Filiz Hösükoğlu eğitimlerin nasıl bir yaklaşımla tasarlandığını şöyle anlatıyor:

Filiz Hösükoğlu: Tüm toplumun bireylerini içerecek bir yaklaşımla çalışıyoruz, projeyi kurgularken, eğitimleri kurgularken. Şöyle ki, halihazırda Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan toplum merkezleri GASMEK’ler olarak geçiyor. Hedef grupları kadınlar, gençler, çocuklar. Bu merkezlerde temel yaşam becerileri; işte bir şehirde sağlık, eğitim, hukuk, ulaşımda belediyeye giden yolu, adresi, ‘telefona nasıl erişebilirim’i ENSAR Toplum Merkezi aracılığıyla hedef grubumuz olan kadınlara yönelik hizmet verilmekte. Ayrıca bu mesleki eğitimlerin çoğu kadınlara istihdam kazandırılması amacıyla kurgulandı. Ama öbür tarafta sanayi odasının mesleki eğitim kanadında daha çok ara eleman, fabrikalarda sanayi sektöründe ihtiyaç duyulan alanlar belirlendi. Tabii ki o tarafta da kadına yönelik bir eğitimler verilecek ancak sanayi sektöründe erkek ağırlıklı bir eğitim düşünülmekte.

UNDP Türkiye: GAP Bölgesi’nde Suriye Krizinin Etkilerinin Azaltılması Projesi; Avrupa Birliği finansmanıyla UNDP tarafından Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Gaziantep Belediyesi, Gaziantep Sanayi Odası ve Şanlıurfa Belediyesi ile işbirliği içinde yürütülüyor. Projenin bu bileşeni Temmuz 2015’te başladı ve 2017 yılının başında sona erecek. Peki, proje sonunda neyi başarmış olmayı amaçlıyoruz? Filiz Hösükoğlu:

Filiz Hösükoğlu: Belli sayıda insanın yüreğine hayatına dokunmuş olacağız. Onlar bir mesleki eğitim kazanmış olacaklar, sertifika almış olacaklar, sosyalleşecekler. Türkiyede yaşam için gerekli olan temel yaşam becerileri konusunda eğitim almış olacaklar. Birlikte çalışacağımız hocalar gasmek hocaları, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan kültür toplum merkezindeki hocalar temel yaşam becerileri konusunda eğitim almış olacaklar. E bizler proje çalışanları hep aynı dili konuşmuş olacağız. Bundan sonra daha fazla Suriye projesi, suriye krizinin çözümüne yönelik projelerde yer almak çalışmak ve geçmiş deneyimlerimizi yansıtabilmek için çaba harcayacağız. Çoğu kişinin hayatına dokunacak bu proje diye düşünüyorum.

UNDP Türkiye: Peki şu anda bölgede hem yerel halkın hem de mültecilerin en çok dillendirdiği sorun nedir? Proje ile sahada pek çok çalışmalar yürütmüş olan Filiz Hösükoğlu’nu dinliyoruz:

Filiz Hösükoğlu: Aslında bu sorunuza iki şekilde cevap vermek istiyorum. Bir temel yaşam hakkı ve çalışma hakkı. En kutsal şey bir insanın kendi emeğini çalışıp kendi ekmeğini kazanması. Ki bu projeyle ona erişim sağlanacak. İkincisi belki de bu Suriye Krizinin çözümüne yönelik çalışan kurumları bir araya getirecek. Ben ilk projeye başladığımda, bir sürü UN kuruluşu var STK var yerli yabancı. E devlet çalışıyor, AFAD çalışıyor göç idaresi çalışıyor. Belki bu proje kapsamında 2017’nin başında bu kurumlar bir araya gelecek ve bir Göç Platformu iç göç, dış göç platformu oluşturacak veri tabanı olacak. Koordinasyonu nasıl yapacaklarını konuşacaklar. Eminim onun da zamanı geldi.

UNDP Türkiye: Suriye Krizinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Etkilerinin Azaltılması projesi Saha Koordinatörü Filiz Hösükoğlu ile Şubat ayı başında GAP Bölgesi Rekabet Gündemi Projesi (2016-2023) Kapsamında Şanlıurfa’da yapılan “Güneydoğu Anadolu Bölgesi İçin Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi Arama Çalıştayı” sırasında bir araya geldik. Bu çalıştay ile 2016-2023 perspektifli GAP Bölgesi için Kapsayıcı, Sürdürülebilir ve Dayanıklı Büyüme Gündemi’ne altlık teşkil edecek öncelikli ihtiyaçlar ve fırsatlar değerlendirildi. Kısa ve orta vadeli muhtemel müdahale alanlarının belirlenmesi ve önceliklendirilmesi için ilk adım atılmış oldu. Filiz Hösükoğlu kalkınma çalışmalarını yönlendirecek eylem planlarında hangi konuları öncelikli görmek istediğini şöyle anlatıyor:

Filiz Hösükoğlu: Eylem planlarında birinci görmek istediğim. Suriye krizi olsun, istihdama yönelik çalışma olsun mesleki eğitim olsun. Adını siz koyun. Ne olursa olsun özel kurum, özel işletmeler, KOBİ’ler, İŞKUR, Valilik, Belediyeler, yerel STK’lar, uluslararası STK’lar, artık bir araya gelmek durumunda. Yani bir mesleki eğitim yalnızca bir mesleki eğitim kurumunun sorunu değil, sadece bir belediyenin sorunu değil. Zaten bu kalkınma planlarında ulusal olsun BM’nin açıkladığı kalkınma planlarında da tüm aktörlerin bir araya gelerek el ele tutuşup kendi aralarında kurdukları koordinasyon kapsamında bir şeyler üretmesi gerekiyor. Dünyada bütün kurumlar bunu anons ediyor. Biz de bir BM üyesi ülke olarak bunun altına imza atmış Türkiye.  Dolayısıyla bir taahütümüz var. Belki de bu Suriye krizi bu işe adıma atmanın ilk yolu olacak diye düşünüyorum, ümit ediyorum. Eminim BM Kalkınma Programı ve GAP Bölge Kalkınma İdaresindeki sayın meslektaşlarım tüm topladıkları bilgileri derleyecekler, bir taslak plan çıkacak ortaya. Çalışma planı. Ve bu taslak çalışma planı ilgili kurumlarla paylaşılacak, belki orada dile getirilmeyecek şeylerle bu taslak plan zenginleştirilecek. Taslak plandaki eylemler önceliklendirilecek. Ve önceliklenidirilen eylem planları da ilgili kurumları bir araya getirip artık işte bir üç beş diye kaç yıllık eylem planı hazırlanacak diye ümit ediyorum.

UNDP Türkiye: Filiz Hösükoğlu’nu dinledik. Suriye Krizinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Etkilerinin Azaltılması projesi, Suriye kriziyle birlikte artan nüfusa bağlı olarak özellikle Gaziantep ve Şanlıurfa illerinde yerel kaynaklar üzerindeki baskının hafifletilmesi, bölge halkı ve geçici koruma altındaki Suriyeli nüfusun desteklenmesini amaçlıyor. Proje kapsamında öncelikle sanayi ve hizmet sektöründe Türk vatandaşlarına verilen mesleki eğitimlerin çeşitlendirilerek geçici koruma altındaki Suriyelilere de açılması, bu yolla bölge halkının ve Suriyeli nüfusun mesleki becerilerinin geliştirilmesi, iş bulma şanslarının artırılması ve geçimlerine kısa ve uzun vadede destek olunması hedefleniyor. Filiz Hösükoğlu projenin endüstri ve hizmet sektörüne yönelik mesleki eğitimler bileşeni ile şimdiye kadar yapılan çalışmaları şöyle anlatıyor:

Filiz Hösükoğlu: Türkçe eğitimimiz başladı iki GASMEK’te. Yaklaşık 80 bir GASMEK’te 20’de öbür GASMEK’te, toplam yüz kişi. Hocalarımız büyük bir şevkle enerjiyle öğrencilerden aldıkları fotoğrafları, geribildirimleri... Mesela geçen bir tanesi gelmişti, bilmiyorum Güray Bey paylaşmıştır... ‘’Teşekkürler UNDP ‘’diye Türkçe yazmış arapça yazmış. İşte bunları gördüğümüz vakit hem bizim yüreğimize dokunuyor, hem de biz o insanların hayatına dokunduğumuz için bir sonraki adımda daha güçlü hareket ediyoruz. Bunun yanısıra cam atölyemiz kuruldu eski adliye binasında. Önümüzdeki hafta orada çalışmaya başlayacağız, hocalarımızın istihdam süreci başladı. Kursiyerlerimiz hazır. Daha sonra da peyder pey öbür Gasmeklerdeki mal alımı ekipman alımlarımız bitecek, aşçılık eğitimimiz başlayacak akabinde de öbür eğitimlere başlayacağız.

UNDP Türkiye: Suriye Krizinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Etkilerinin Azaltılması projesi Saha Koordinatörü Filiz Hösükoğlu’nun bu sözleriyle Yeni Ufuklar’ın bu haftalık da sonuna gelmiş oluyoruz. Bu bölümde, Suriye Krizinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Etkilerinin Azaltılması projesinden bahsettik. Programı İstanbul’da Yodiviki stüdyosunda hazırladık. Programımıza İstanbul’da FM bandında ve internette Açık Radyo’dan, yayın ağımızdaki üniversite radyolarından ve podcast formatında iTunes, Soundcloud, TuneIn, Pure Connect, Yodiviki, Audioboo ve TTNET Müzik üzerinden, ayrıca http://tr.undp.org adresi üzerinden ulaşabilirsiniz. Sosyal medya üzerinde kullanıcı adımız undpturkiye. Tekrar görüşmek dileğiyle, hoşçakalın.